Üriner sistemin fonksiyonu: Üriner sistemin fonksiyonları şunlardır;
• Metabolizma atık ürünlerinin atılımı (idrar)
• Su ve eletrolit dengesi sağlamak
• Kan yapımını düzenleyen hormon (Eritropoetin) üretimini sağlamak
• Kan basıncı ve sodyum geri emilimini düzenleyen enzim (Renin) üretimi
• D vitaminin aktif formuna metabolizması (1.25-dihydroxycholecalciferol)
Üriner sistem bozukluklarının klinik belirtileri:
• Hasta sahiplerinin verdiği anamnez çok önemlidir, su tüketimindeki değişiklikler, idrar yapma sıklığı, üretilen idrar miktarı, idrarın görünümü ve hayvanın hareketlerindeki değişiklikler, iştah durumu, vücut ağırlığındaki değişiklikler hastalığın teşhisi için önemli bilgiler verir.
• Fiziki muayenede idrar kesesinin palpasyonu, erkek köpeklerde rektal muayene ile prostatın durumu, kedilerde prostatın elle muayenesi dar bir rektum olduğundan yapılması zordur,böbreklerin palpasyonu böbrekler hakkında bilgi verir. Dişi genital organların palpasyonuda önemli bilgiler verir.
Üriner sistem problemlerini tespit etmek için yapılan testler:
• İdrar tahlili: İdrar yolu rahatsızlıklarının tespiti için en önemli tanısal testlerden biridir. Hayvanlardan idrar 4 yolla alınır; 1.Normal işeme, 2. İdrar kesesine bası yaparak işetme, 3.İdrar yoluna sonda ile girerek idrar alma,4. Sitosentez denilen karın bölgesinden bir iğne yardımı ile idrar kesesine direk giriş yapma.
İdrar tahlilinde bakılan değerler şunlardır; İdrar PH oranı, idrarın özgül ağırlığı, idrardaki glukoz oranı, idrarda bilurubin oranı, idrardaki bulanıklık, idrar protein oranı, idrardaki lökosit miktarı, idrarda gizli kan bakılır. İdrar mikroskobik muayenesinde RBC, WBC, epitelyal hücreler, renal atıklar, bakteriler, maya, yağ, sperm ve kristalleri içermelidir.
• İdrarın bakteriyel kültürü: İdrar yolu enfeksiyonuna neden olan spesifik bakterileri tanımlamak için idrar kültürü testi yapılır.İdrarın bakteriyel kültürü için tercih edilen yöntem sistosentez yolu ile idrar alınımıdır. İdrar örneği, özel ortama yerleştirilir ve bakterilerin büyümesine izin vermek için inkübe edilir. Bakteriler tanımlandıktan sonra, ilgili bakterilere karşı kullanılacak en etkili antibiyotiği belirlemek için başka bir test (duyarlılık testi) yapılır.
• Serum biyokimyası: BUN, Creatinin, kalsiyum, fosfor, bikarbonat ve serum elektrolitleri dahil olmak üzere serum kimyasallarının değerlendirilmesi idrar yolu enfeksiyonlarının teşhisinde yardımcı olsalarda tek başına tanıya gitmekte yetersiz kalırlar. BUN ve kreatinin düzeylerindeki artış böbrek fonksiyon bozukluğunu desteklese de, bu testler de nonrenal faktörlerden etkilenmektedir. Örnek olarak Dehidrasyon durumunda BUN ve Kreatin değerleri artmaktadır. Kas kaybı olan hastalıklarda Kreatinin değerleri artar.
• Ultrason, röntgen ve sistoskopi: Üriner sistem hastalıklarında abdominal radyografi, abdominal ultrasonografi, üst ve alt idrar yolları kontrast çalışmaları, sistoskopik inceleme idrar kesesi ve böbrek biyopsisi de değerli bilgiler sağlayabilir.